دکترمحمود جوادی‌نژاد، مدیرکل دامپزشکی خراسان رضوی، در این نشست خبری، با اشاره به فعالیت ۵۵۳ نفر نیروی متخصص و ۸ هزار واحد اپیدمیولوژی، اظهار کرد: «حذف بیماری‌ها و حفظ بهداشت عمومی جامعه از وظایف اصلی ماست. در یک سال گذشته، ایمن‌سازی ۱۹ میلیون رأس دام انجام شده و بیش از ۲۴ میلیون دوز واکسیناسیون صورت گرفته است. خوشبختانه شیوع تب برفکی در استان با تنها ۱۴ مورد گزارش، در وضعیت مطلوبی قرار دارد.»

مدیرکل دامپزشکی خراسان رضوی، استان را در تولید گوشت قرمز پس از تهران، حائز رتبه دوم کشوری اعلام کرد و گفت: «در این بخش، شاهد رشد ۳۴ هزار و ۸۰۰ تنی بودیم و تولید روزانه ما به طور میانگین بین ۲۱۰ تا ۲۲۰ تن است.»

وی افزود: نظارت بر بهداشت عمومی از طریق ۸ کشتارگاه صنعتی و ۲۵ کشتارگاه شهری انجام می‌شود و در طرح‌های تشدید نظارت (ماه رمضان، نوروز و دهه صفر)، ۵۳ واحد صنفی متخلف در طول سال به دلیل عدم رعایت موازین بهداشتی پلمب شده‌اند.

جوادی‌نژاد در بخش دیگری از سخنان خود، از مشکلات ساختاری و مالی این حوزه گلایه کرد و گفت: «سهم دامپزشکی از اعتبارات سلامت صفر است. هزینه‌های دامپزشکی تنها ۴ درصد از کل تولید را شامل می‌شود، اما عدم تأمین این سهم، ۹۶ درصد تولید را به خطر می‌اندازد.»

مدیرکل دامپزشکی خراسان رضوی با ترانزیت و واردات دام زنده بدون رعایت کامل مقررات بهداشتی و قرنطینه مخالفت کرد و آن را «تهدیدی جدی برای امنیت غذایی و بهداشتی» دانست و تأکید کرد: «واردات دام زنده تنها باید از کشورهای دارای شناسنامه و با رعایت کامل قرنطینه انجام شود.»

جوادی‌نژاد ضمن اعلام ساماندهی و تعطیلی ۹۰۰ واحد غیرمجاز در حوزه مدیریت بیماری‌ها، نسبت به فعالیت غیرحرفه‌ای برخی آموزشگاه‌ها و پت‌شاپ‌ها که بدون پروانه رسمی در حوزه‌های درمان، جراحی و واکسیناسیون فعالیت می‌کنند، هشدار داد و خواستار ساماندهی این مراکز شد.

وی در پایان، با تأکید بر اهمیت کلینیک‌های دامپزشکی در شهرها، گفت: «وجود این کلینیک‌ها الزامی است، چراکه نبود آن‌ها موجب گسترش بیماری‌های صددرصد کشنده مانند هاری می‌شود. گزارش‌های هفتگی از سطح شهر، زنگ خطری جدی برای ما محسوب می‌شود.» همچنین، دغدغه جدی این اداره کل، کنترل مقاومت میکروبی ناشی از مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها است که برنامه‌های آموزشی و نظارتی برای آن در حال اجراست.

 دانشکده دامپزشکی؛ قطب آموزشی شرق کشور

دکتر عباس پرهام، رئیس دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد، با اشاره به اعتبار این دانشکده به عنوان یکی از دو تا سه مرکز برتر دامپزشکی کشور، بر تمرکز بر آموزش مهارت‌محور تأکید کرد.

وی گفت: «هدف ما تربیت فارغ‌التحصیلانی است که علاوه بر دانش نظری، مهارت‌های عملی کافی برای ورود به بازار کار را داشته باشند. دانشکده با بهره‌مندی از ۵۵ عضو هیئت علمی (شامل ۱۵ استاد تمام) و آزمایشگاه‌های مجهز، در رشته‌های دکترای عمومی دامپزشکی، کارشناسی بهداشت مواد غذایی و دوره‌های تخصصی فعالیت می‌کند.»

پرهام همچنین مناسبت روز ملی دامپزشکی را فرصتی برای تمرکز بر مفهوم «سلامت یکپارچه»  دانست و افزود: «سلامت حیوانات، انسان و محیط زیست به هم مرتبط هستند و بسیاری از بیماری‌ها از تعاملات این سه حوزه نشأت می‌گیرد. نیاز است که با آموزش و پژوهش دقیق، نواقص موجود در حوزه سلامت محیط زیست شناسایی و برطرف شود.»

نظارت گسترده و چالش‌های تفکیک وظایف

دکتر امیر افخمی، رئیس شورای نظام دامپزشکی خراسان رضوی، بر جایگاه حیاتی دامپزشکان در امنیت غذایی کشور تأکید کرد و اظهار داشت: «سالانه حدود ۳۰ میلیون نفر به طور مستقیم از خدمات دامپزشکی بهره‌مند می‌شوند. در راستای توسعه نظارت و ساماندهی مراکز، تاکنون ۴۰۰۰ مرکز توسط سازمان نظام دامپزشکی موفق به دریافت پروانه فعالیت شده‌اند و در مجموع ۲۴ هزار مرکز بهداشت دام در کشور مجوز دارند.»

افخمی با اشاره به نظارت‌های دقیق و گسترده بر محل‌های تولید، گفت: «با وجود نقش حیاتی دامپزشکی در کنترل بیماری‌های مشترک و حفظ سلامت جامعه، این حوزه در تخصیص اعتبارات با چالش‌هایی مواجه است.»

وی یکی از دغدغه‌های اصلی را تفکیک وظایف و حمایت از فارغ‌التحصیلان دانست و تأکید کرد: «لازم است وظایف ممیزان بهداشتی در کارخانه‌ها از وظایف وزارت بهداشت تفکیک شده و فارغ‌التحصیلان دامپزشکی تحت نظارت و حمایت مناسب در کنار وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت قرار گیرند.»

خودکفایی ۷۰ درصدی در واکسن‌

دکتر حمیدرضا فرزین، مدیر مرکز موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی شمال شرق، به قدمت بیش از ۱۰۰ ساله این موسسه اشاره کرد و از دستاوردهای این مرکز در تأمین نیازهای کشور خبر داد.

وی افزود: «موسسه رازی خراسان رضوی در تأمین واکسن‌های دام و انسان برای کل کشور فعالیت می‌کند. با آغاز تولید آزمایشی چند محصول واکسن جدید از سال گذشته، امید می‌رود تا اواخر امسال تولید انبوه آن‌ها آغاز شود و وابستگی به واردات کاهش یابد.»

فرزین در تشریح صرفه اقتصادی تولید داخلی گفت: «قیمت هر دوز واکسن داخلی حدود ۶۰۰۰ تومان است، در حالی که قیمت نمونه‌های خارجی به ۱۲ تا ۲۰ هزار تومان می‌رسد. در سال گذشته، در حوزه واکسن‌های خارجی، ۶۰۰ میلیارد تومان صرفه‌جویی شده است. در حال حاضر حدود ۷۰ درصد نیاز کشور در حوزه واکسن‌های انسانی و دامپزشکی از طریق تولیدات داخلی تأمین می‌شود.»