سرپرست سازمان انتقال خون خراسان رضوی ادامه داد: یکی از اهداف ما در سال ۱۴۰۱ این است که مجمع خیرین اهدای خون را در استان فعال کنیم چون به اعتقاد ما اهدای خون اساسا کار خیر است و می‌تواند انگیزه‌ای باشد برای همه خیرخواهان تا ما را در این موضوع همراهی کنند. همچنین این موضوع کمک می‌کند به اینکه ما بتوانیم بهتر و روان‌تر وظایف‌مان را انجام دهیم و خدمت بهتر و بیشتری به مردم برسانیم. تلاش ما این است که وضعیت سبز ذخایر را پایدار نگاه داشته و آن را تداوم بخشیم.

محمدرضا مجدی در نشست خبری که در سازمان انتقال خون خراسان رضوی برگزار شد، اظهار کرد: این سازمان یک هدف مهم و حیاتی دارد که مردم را ترغیب به اهدای خون کند. زمانی که اهدای خون اتفاق افتاد، بلافاصله از این خون در پروسه‌ای استاندارد و طبق ضوابط مشخص فرآورده‌های مورد نیاز تهیه می‌شود. سه فرآورده‌ اصلی که از خون تهیه می‌شود، شامل گلبول قرمز، پلاسما و پلاکت است. خونی که از افراد گرفته می‌شود، به ندرت برای افراد دیگر استفاده می‌شود. در واقع ما معمولا از فرآورده‌های آن استفاده می‌کنیم.

سرپرست اداره کل سازمان انتقال خون خراسان رضوی عنوان کرد: این فرآورده‌های تهیه شده ۲ قسمت عمده دارد. یکی پلاسما و دیگری سلول‌های خونی است که حجم عمده این سلول‌ها مربوط به گلبول قرمز با سهم حدود ۴۵ درصد است. درصد کمی از خون نیز گلبول‌های سفید و بیش از ۵۰ درصد دیگر هم پلاسماست. در پلاسما فاکتورهای انعقادی و پروتئین‌ وجود دارد. البته عمده ساختار آن آب است. باید توجه داشت کسی که خون اهدا می‌کند، در عرض همان ۲۴ الی ۴۸ ساعت اول ۵۵ درصد آب از دست داده بدنش را به دست می‌آورد؛ به همین دلیل توصیه می‌شود متقاضیان قبل و بعد از اهدای خون مایعات بیشتری مصرف کنند.

مجدی خاطرنشان کرد: سیستم خون‌سازی بدن حالت رزروی دارد و از تمام توانش در وضعیت عادی استفاده نمی‌کند. خداوند انسان را اینگونه خلق کرده که دستگاه‌های اصلی بدنش حالتی رزروی دارد. مثلا ضربان قلب در حالت عادی ۷۰ مرتبه است اما در صورت لزوم این عدد به ۱۲۰ هم می‌رسد و پمپاژ و خون‌رسانی بیشتری از این طریق انجام می‌شود. از این طریق بدن در حالت آماده‌باش قرار می‌گیرد. در واقع بدن در وضعیت‌های خاص فعالیت و خون‌سازی خود را وسعت می‌دهد. هنگام اهدای خون نیز پیام‌رسانی به کل بدن اتفاق می‌افتد و بدن خون‌سازی خود را در بخش‌های مختلف مثل مغز استخوان آغاز می‌کند و سلول‌هایی را که اهدا کرده، در مدت نه چندان طولانی، حداکثر حدود یک ماه، کاملا جبران می‌شود. در حقیقت اهدای خون تمرینی برای سیستم خون‌سازی بدن به حساب می‌آید و از این نظر به نفع بدن است.

کاهش غلظت خون افراد با اهدای آن

وی با اشاره به فواید اهدای خون خاطرنشان کرد: غلظت خون افراد با اهدای آن کاهش پیدا می‌کند؛ حتی اهدای خون در کاهش احتمال ابتلا به سرطان، استرس و فشار خون نیز موثر است.

مجدی با بیان اینکه زمانی‌ که اهدای خون صورت می‌گیرد، فرآورده‌های آن در شرایط استاندارد و خاص تهیه و نگهداری می‌شود، گفت: در مجموع شرایط باید به گونه‌ای باشد که ذخایر خونی به اندازه مطمئن برسد. اگر تنها برای یک الی ۲ روز ذخیره خونی در اختیار داشته باشیم، یعنی وضعیت قرمز است. اگر ظرفیت این ذخایر برای سه الی چهار روز کفایت کند، یعنی وضعیت نارنجی است. حال در صورتی که میزان ذخایر خونی به یک هفته برسد، براساس برآورد نیاز هر منطقه وضعیت سبز خواهد شد. همچنین اگر حجم ذخایر خونی به ۱۰ روز برسد، وضعیت مطلوب است. اگر هم ذخایر خونی موجود بیش از این باشد، میزان ضایعات هم افزایش پیدا می‌کند.

وی ادامه داد: طی سال ۱۴۰۰ در خراسان رضوی حدود ۱۷۹ هزار مراجعه‌کننده برای اهدای خون تقاضا داشتند که البته بعد از گزینش، برخی معاف یا منصرف شدند. بر این اساس طی سال گذشته از ۱۴۲ هزار نفر خون‌گیری انجام شده است. به این ترتیب در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹ حدود ۱۳ الی ۱۴ درصد افزایش ذخایر خونی داشته‌ایم. امسال نیز هدف ما این است که حجم این ذخایر را افزایش دهیم.

معافیت از اهدای خون در جوانان بیشتر مشاهده می‌شود

سرپرست اداره کل سازمان انتقال خون خراسان رضوی با بیان اینکه در حال حاضر وضعیت اهدای خون جمعیت جوان نیز پایین است و معافیت در این گروه بیشتر مشاهده می‌شود، گفت: به عنوان مثال شخصی که خالکوبی کرده، از اهدای خون معاف می‌شود چون مشخص نیست او در چه شرایطی خالکوبی‌اش را انجام شده است. همچنین مشخص نیست کسانی که حجامت کرده‌اند، در چه شرایطی چنین کاری را انجام داده‌اند. به همین جهت چنین اشخاصی تا یک سال از اهدای خون معافند. علاوه بر این ممکن است برخی متقاضیان داروهای خاصی مصرف کنند که اینان نیز تا یک هفته از اهدای خون معاف می‌شوند. البته در این میان برخی هم هستند که شرایط اهدای خون را ندارند؛ یعنی دچار کم‌خونی یا کاهش وزن هستند. مثلا از کسی که زیر ۵۲ کیلوگرم وزن داشته باشد، خون دریافت نمی‌شود.

سرپرست اداره کل سازمان انتقال خون خراسان رضوی گفت: درصد بانوان اهداکننده خون در کشور پایین است؛ در حالی که در برخی کشورها تا ۵۰ درصد اهداکنندگان را بانوان تشکیل می‌دهند. متاسفانه سهم بانوان از اهدای خون در کشور ما تنها پنج درصد است. البته درصد اهداکنندگان زن در خراسان رضوی ۵.۵ درصد است اما این رقم باز هم از حد انتظار پایین‌تر است.

مجدی با تاکید بر لزوم فرهنگسازی در زمینه اهدای خون خصوصا برای بانوان عنوان کرد: هدف ما این است که برای بانوان اطلاع‌رسانی بیشتری انجام دهیم تا آن‌ها هم بتوانند مانند آقایان اهدای خون بیشتری داشته باشند.

راه‌اندازی مجمع خیرین اهدای خون

سرپرست سازمان انتقال خون خراسان رضوی ادامه داد: یکی از اهداف ما در سال ۱۴۰۱ این است که مجمع خیرین اهدای خون را در استان فعال کنیم چون به اعتقاد ما اهدای خون اساسا کار خیر است و می‌تواند انگیزه‌ای باشد برای همه خیرخواهان تا ما را در این موضوع همراهی کنند. همچنین این موضوع کمک می‌کند به اینکه ما بتوانیم بهتر و روان‌تر وظایف‌مان را انجام دهیم و خدمت بهتر و بیشتری به مردم برسانیم. تلاش ما این است که وضعیت سبز ذخایر را پایدار نگاه داشته و آن را تداوم بخشیم.

مجدی اضافه کرد: سازمان برخی مواقع دچار وضعیت قرمز می‌شود؛ مثلا در بهمن ماه سال گذشته مدتی در وضعیت قرمز قرار داشتیم اما با تلاشی که همکاران داشتند و تبلیغات و اطلاع‌رسانی‌های لازم توسط صداوسیما و رسانه‌ها و همچنین اعزام تیم‌های سیار در سطح شهر برای خون‌گیری از اسفند ماه سال گذشته تاکنون در وضعیت خوبی قرار گرفته‌ایم. تلاش ما این است که این وضعیت ادامه پیدا کند.