حسین کوه زاد/ سردبیر
تغییر اقلیم، نه تنها بر منابع آبی، بلکه بر تمامی ابعاد زندگی انسان از جمله کشاورزی، صنعت، محیط زیست و اقتصاد تأثیر گذاشته است. کاهش تولیدات کشاورزی، افزایش مهاجرت روستاییان، خشکی ۷۰ درصد تالابهای کشور، تشدید پدیده گرد و غبار و از بین رفتن تنوع زیستی، تنها بخشی از این تأثیرات مخرب هستند. این بحران در ایران و حتی جهان جدی است. بحرانی که شاید به مهاجرت میلیونی بشر و حتی جنگهای داخلی و بینالمللی منجر شود.
در این شرایط، انطباق با کمآبی و ارتقای بهرهوری در مصرف آب، دیگر یک انتخاب، بلکه یک ضرورت اجتنابناپذیر است. برای مقابله با این بحران، باید رویکردی جامع و چندجانبه را در پیش بگیریم. این رویکردها به صورت تیتروار شامل اقدامات زیر است:
مدیریت جامع منابع آب: تدوین برنامههای جامع مدیریت منابع آب با رویکردی یکپارچه و مشارکت همه ذینفعان.
بهینهسازی مصرف آب در بخشهای مختلف: کاهش تلفات آب در شبکههای آبرسانی، استفاده از روشهای نوین آبیاری در کشاورزی، کاهش مصرف آب در صنایع و ارتقای فرهنگ مصرف بهینه آب در بخش خانگی.
استفاده از آبهای غیرمتعارف: استفاده از پساب تصفیه شده، آب باران و آبهای خاکستری میتواند در تأمین بخشی از نیاز آبی کشور کمک کند.
تغییر الگوی کشت: کشت محصولات کم آببر، استفاده از ارقام مقاوم به خشکی و توسعه کشاورزی هوشمند از جمله راهکارهای مقابله با کم آبی در بخش کشاورزی هستند.
حفاظت از منابع آب زیرزمینی: ممنوعیت حفر چاههای غیرمجاز، تعیین سهمیه آب برای هر بهرهبردار و احیای سفرههای آب زیرزمینی از جمله اقدامات ضروری برای حفاظت از این منابع هستند.
افزایش آگاهی عمومی: ارتقای آگاهی عمومی در مورد اهمیت آب و راههای صرفهجویی در مصرف آن از طریق آموزش و اطلاعرسانی.
توسعه آب شیرینکن: در مناطقی که با کمبود شدید آب شیرین مواجه هستند، توسعه فناوریهای آب شیرینکن میتواند راهکاری موثر باشد.
توسعه زیرساختهای آبی: توسعه شبکههای آبرسانی، احداث سدهای چند منظوره و بهبود سیستمهای جمعآوری و تصفیه فاضلاب از جمله اقدامات زیرساختی برای مدیریت بهتر منابع آب هستند.
بحران آب، زنگ خطری برای همه ماست. اگر به دنبال آیندهای پایدار برای کشورمان هستیم، باید با همدلی و همکاری، برای مقابله با این بحران تلاش کنیم. دولت، بخش خصوصی، سازمانهای مردمنهاد و تک تک شهروندان باید در این زمینه نقش خود را ایفا کنند.
در پایان، باید تأکید کرد که تغییر اقلیم یک چالش جهانی است و برای مقابله با آن، همکاری بینالمللی ضروری است. ایران نیز باید در کنار سایر کشورها به خصوص کشورهای همسایه و منطقه، برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای، کاهش بیابان زایی و مقابله با تغییر اقلیم تلاش کند.
امید است با درک صحیح این بحران و همت و تلاش همه بخصوص مسوولین، بتوانیم بر این چالش فائق آمده و آیندهای بهتر برای نسلهای آینده رقم بزنیم.
https://tooseco.ir/?p=20659