به گزارش توس اکو، دکتر مجید جعفری، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، امروز در نشستی خبری به مناسبت هفته دولت که با حضور معاونان وی برگزار شد، مهمترین دستاوردها و برنامه های این سازمان در سال گذشته را تشریح کرد.

ایشان با اشاره به محدودیت های شدید آبی، چالش های اقلیمی و مشکلات اقتصادی، عملکرد یکسال گذشته را علیرغم موانع، مثبت و روبه رشد ارزیابی کرد.

وی امنیت غذایی استان را در شرایط کنونی مطلوب خواند و افزود: «در شرایط جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، نه تنها با کمبودی مواجه نشدیم، بلکه تأمین کننده نیازهای برخی استان های دیگر نیز بودیم. این دستاورد، مرهون تلاش کشاورزان و تولیدکنندگان و پیش بینی های انجام شده در حوزه ذخیره سازی است.»

وی مهمترین محورهای عملکرد و برنامه های آتی این سازمان را جنین برشمرد:

– افزایش بهره وری آب: شتاب گیری قابل توجه در توسعه سامانه های نوین آبیاری که علاوه بر صرفه جویی میلیون ها لیتری آب، منجر به افزایش تولید در واحد سطح شده است.

– کاهش خام فروشی و توسعه زنجیره ارزش: با هدف اقتصادی کردن تولید و افزایش سود کشاورزان، ایجاد زنجیره های ارزش در دستور کار قرار گرفته و اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده است.

– توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی: اگرچه در بسیاری از محصولات، ظرفیت کارخانجات فرآوری خالی است، اما در حوزه محصول راهبردی تخم مرغ (با تولیدی حدود دو برابر نیاز استان)، جذب سرمایه گذار برای توسعه صنایع فرآوری مانند تولید پودر تخم مرغ در دست اجراست.

– جهش تولید در دامپروری: اجرای پروژه های پژوهشی و ژنتیکی برای افزایش راندمان تولید در دام سبک از اولویتهاست. این پروژه ها شامل استفاده از ژنه ای چندقلوزایی، افزایش حجم گوشت (ژن میوستاتین) و افزایش شیردهی میش ها می شود. آینده دامپروری استان بر پایه گوسفند،بز،شتر،مرغ بومی و شترمرغ برنامه ریزی شده است.

– مقابله جدی با تغییر کاربری اراضی: با توجه به حساسیت موضوع خاک، استفاده از سامانه های پایش آنلاین ماهواره ای برای شناسایی لحظه ای تغییر کاربری ها در دست پیگیری است. مشکل اصلی، دسترسی به نقشه های برخط (Online) به دلایل امنیتی است که در حال رایزنی با نهادهای مربوطه است.

– هدفمندسازی تسهیلات و تأمین انرژی: اعطای تسهیلات بر اساس برنامه های توسعه و مزیت های نسبی استان هدفمند شده است. همچنین، برای حل مشکل قطعی برق چاه های کشاورزی، تفاهمنامه ای برای توسعه انرژی های تجدیدپذیر (خورشیدی و بادی) منعقد شده است.

-الگوی کشت: دکتر جعفری با بیان اینکه «الگوی کشتی که کشاورز بر آن توافق نداشته باشد موفق نخواهد بود»، بر ضرورت بومی سازی و شهرستان محور کردن الگوی کشت تأکید کرد.

جعفری، در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگار ما پیرامون قیمت تمام‌شده گوشت قرمز، گوشت سفید و محصولات لبنی، به نقش محوری “ارز” در تعیین قیمت‌ها اشاره کرد و بر لزوم انعطاف‌پذیری در سیاست‌های قیمتی تأکید کرد.

او با اشاره به تجربه تخم مرغ، بر عدم امکان تعیین قیمت ثابت تأکید کرد، زیرا هزینه‌های تولید روزانه تغییر می‌کند و سخت‌گیری بر قیمت مصوب می‌تواند به اختلال در عرضه منجر شود.

وی توضیح داد که قیمت تخم مرغ به شدت تابع عرضه و تقاضاست؛ مثلاً در تابستان به دلیل تولید بالا و کاهش مصرف، قیمت پایین آمد، اما با بازگشایی مدارس در مهر ماه، پیش‌بینی افزایش قیمت می‌شود.

در مورد گوشت قرمز، هیچ قیمت مصوبی وجود ندارد و قیمت‌ها تابع بازار هستند و قیمت شیر مصوب رعایت می‌شود، اما برای لبنیات، تولیدکنندگان می‌توانند تا ۱۷ درصد سود، محصولات خود را بفروشند.

بهره‌برداری از ۲۰۶ پروژه با ۲ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری و ایجاد ۱۱۸۵ فرصت شغلی در هفته دولت

امیرحسین جراح زاده، معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، نیز در ادامه از افتتاح ۲۰۶ پروژه در بخش کشاورزی استان با اعتباری بالغ بر ۲ هزار و ۲۷ میلیارد تومان در این هفته خبر داد و گفت: “منابع تأمین مالی این پروژه‌ها شامل ۱۱۲ میلیارد تومان از محل تسهیلات بانکی، ۵۹ میلیارد تومان از اعتبارات ملی، ۲۴.۵ میلیارد تومان از اعتبارات استانی و بخش عمده آن، یعنی ۱۸۳۰ میلیارد تومان، از محل مشارکت مردم و آورده اشخاص تأمین شده است.”

وی با تأکید بر تأثیر این پروژه‌ها بر اشتغال‌زایی افزود: “این اقدامات به ایجاد ۵۶۰ فرصت شغلی مستقیم و ۶۲۵ فرصت شغلی غیرمستقیم منجر شده که در مجموع ۱۱۸۵ نفر را مشغول به کار کرده است. همچنین، حدود ۱۹ هزار و ۵۱ خانوار بهره‌بردار از این پروژه‌ها منتفع خواهند شد.”

معاون برنامه‌ریزی جهاد کشاورزی خراسان رضوی در تشریح حوزه‌های اجرایی پروژه‌ها، اظهار داشت: “بیشترین تعداد پروژه‌ها (۱۴۲ پروژه) در حوزه مدیریت آب و خاک بوده است. از نظر اعتباری نیز، حوزه صنایع کشاورزی با سرمایه‌گذاری ۱۱۷۲ میلیارد تومان، بیشترین سهم را داشته که عمدتاً با مشارکت مردمی محقق شده است.”

وی همچنین به پروژه‌هایی در بخش‌های تعاون روستایی، فناوری، مدیریت امور آبزیان، امور باغبانی (از جمله گلخانه‌ها)، مدیریت بحران، بهبود تولیدات دامی، و منابع طبیعی و آبخیزداری اشاره کرد.

جراح زاده در ادامه به وضعیت تسهیلات بانکی در سال جاری اشاره کرد و گفت: “در سال ۱۴۰۴، خوشبختانه ۱۹۷۸ میلیارد تومان مصوبه کمک‌های فنی، اعتباری و منابع داخلی بانک‌ها را داشته‌ایم که پروژه‌ها و اشخاص واجد شرایط جهت دریافت تسهیلات معرفی شده‌اند. این در حالی است که کل اعتبار تسهیلاتی و سرمایه‌گذاری سال ۱۴۰۳ بالغ بر ۶۳۸۶ میلیارد تومان بوده است.”

وی با اشاره به برنامه توسعه انرژی‌های نو و تجدیدپذیر در بخش کشاورزی افزود: “در راستای توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر، تعهد سه ساله بخش کشاورزی در استان ۱۲۶.۲ مگاوات است. تعهد سال ۱۴۰۴ ما ۶۶.۲ مگاوات است که تاکنون ۱۳ مگاوات به شبکه متصل شده است.  با پرونده‌های در دست اقدام، اطمینان داریم که تا پایان آذرماه به تعهدات سال جاری خود خواهیم رسید و حتی از آن فراتر خواهیم رفت. تعهدات سال‌های آینده نیز برای ۱۴۰۵ و ۱۴۰۶ به ترتیب ۱۰۰ و ۱۵۰ مگاوات پیش‌بینی شده است.”

رتبه‌های برتر ملی در تولیدات دامی

محمد مهدی یعقوب زاده، معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز در جمع خبرنگاران، با اشاره به توانمندی‌های خراسان رضوی در بخش دامپروری اظهار داشت: “استان ما به‌عنوان اولین تولیدکننده گوشت قرمز، دومین تولیدکننده شیر، دومین تولیدکننده تخم‌مرغ و پنجمین تولیدکننده مرغ در کشور، نقش بی‌بدیلی در تأمین امنیت غذایی ایفا می‌کند. بخش تولیدات دامی استان نه تنها برای خود استان، بلکه برای کل کشور حائز اهمیت فراوان است.”

وی با اشاره به برنامه‌های توسعه‌ای بخش دامپروری، افزود: “برای توسعه این بخش، رشدی بین ۱.۵ تا ۵ درصد به‌صورت سالانه در نظر گرفته‌ایم. در تولید گوشت قرمز، هدف ما رشد متناسب با افزایش جمعیت استان است. اما در تولید شیر، تخم‌مرغ و گوشت سفید، با توجه به مزایای سلامتی این محصولات، رشدی تا ۵ درصد پیش‌بینی شده است. این رشد شامل ۱.۵ درصد برای افزایش جمعیت و ۳.۵ درصد برای افزایش سرانه مصرف است تا بتوانیم از مزایای پروتئین گوشت سفید، تخم‌مرغ و ارزش غذایی شیر در جامعه بهره‌مند شویم و مصرف آن‌ها را افزایش دهیم.”

معاون بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی خراسان رضوی به تشریح دستاوردهای هفته دولت در این بخش پرداخت و گفت: “در هفته دولت امسال، ۱۷ پروژه در بخش دامپروری استان به بهره‌برداری می‌رسد. این پروژه‌ها در شهرستان‌های خلیل‌آباد، جوین، جغتای، زاوه، کوهسرخ، قوچان، زبرخان، نیشابور، فریمان، و ششتمد واقع شده‌اند. این طرح‌ها شامل گاوداری، مرغ تخم‌گذار، مرغ گوشتی و شترمرغ هستند که مجموعاً به افزایش قابل‌توجه ظرفیت تولید در این حوزه منجر خواهند شد.”

توسعه کشاورزی پایدار با محوریت بهره‌وری آب

علیرضا عرفانی، سرپرست معاونت بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در ادامه در تشریح وضعیت کشاورزی استان، بر جایگاه ویژه این منطقه و اقدامات راهبردی صورت‌گرفته برای توسعه پایدار تأکید کرد.

وی افزود: استان خراسان رضوی با ۸۵۸ هزار هکتار اراضی زیر کشت (شامل ۳۷۰ هزار هکتار باغات و ۴۸۸ هزار هکتار زراعی)، نقش حیاتی در تأمین امنیت غذایی کشور ایفا می‌کند. مجموع تولیدات این بخش بالغ بر ۶ میلیون تن است که ۴.۸ میلیون تن آن به محصولات زراعی و ۱.۰۶ میلیون تن به محصولات باغی اختصاص دارد.

عرفانی تاکید کرد:خراسان رضوی در تولید زعفران و گیاهان دارویی رتبه اول، در تولید پسته و جو رتبه دوم و در تولید گندم در میان ۱۰ استان برتر کشور قرار دارد.

وی مهمترین اقدامات یک سال گذشته، سازمان جهاد کشاورزی استان را چنین برشمرد:

-تدوین سند ملی گیاهان دارویی: برای نخستین بار در کشور، سندی جامع با تمرکز بر زنجیره ارزش گیاهان دارویی کم‌آب‌طلب و کشت قراردادی تهیه شد.
-توزیع نهاده‌های کشاورزی: بیش از ۴ میلیون نشاء و یک تن بذر گیاهان دارویی (مانند قیصوم و بابونه) توزیع شد.
-توسعه کشت گلخانه‌ای: با احداث ۲۸ هکتار گلخانه جدید، مجموع سطح زیرکشت گلخانه‌ها به ۵۴۰ هکتار رسید.
-احیا و اصلاح باغات: ۶۸ هزار هکتار از باغات درجه دو و سه احیا، اصلاح و شناسنامه‌دار شدند.

با توجه به محدودیت‌های شدید منابع آبی، مهندس عرفانی «کشاورزی کم‌نهاده» و «افزایش بهره‌وری آب» را اولویت اصلی برشمرد و خاطرنشان کرد که با طرح‌های نوین (شامل کاهش آبیاری، استفاده از ارقام مقاوم و مکانیزاسیون)، میزان تولید محصول به ازای هر مترمکعب آب به ۱.۲ کیلوگرم رسیده است، در حالی که در روش سنتی تولید هر کیلوگرم گندم نیازمند ۱۱۰۰ تا ۱۳۰۰ لیتر آب بود.

وی اقدامات کلیدی در این حوزه چنین بیان کرد:

-مکانیزاسیون کشاورزی: جذب تسهیلات ۱۱۰ میلیارد تومانی، ضریب مکانیزاسیون استان را از ۰.۸ به ۲ اسب‌بخار در هر هکتار افزایش داد.
-مبارزه با آفات: اجرای عملیات مبارزه با سن غلات در ۱۷۰,۲۵۰ هکتار، از خسارتی بالغ بر ۲۴۷۰ میلیارد تومان جلوگیری کرد.
-توسعه آبیاری نوین: سطح زیرکشت گندم با آبیاری نوین به ۳۹ هزار هکتار رسید که با ۳۹ درصد رشد نسبت به سال گذشته، تا ۲۰ درصد در مصرف آب صرفه‌جویی و تا ۱۳۰ درصد عملکرد محصول را افزایش می‌دهد.