جواد جعفری اظهار داشت: از کل صادرات کالا از خراسان رضوی در پنج ماهه ابتدایی امسال ۲۱ تن، به ارزش ۲۲ هزار دلار به صورت چمدانی و ۲ هزار و ۷۹۶ تن به ارزش یک میلیون و ۱۵۹ هزار دلار به صورت بازارچه ای از گذرگاه دوغارون بوده است، باقی صادرات از طریق گمرک مشهد، سرخس، دوغارون، باجگیران و لطف آباد انجام گرفته است.

وی اقلام عمده صادراتی از خراسان رضوی طی پنج ماهه نخست امسال را زعفران، پسته، سیب، کفپوش، پریفرم، فروکروم، روغن های سبک، پلی استرین غیرقابل انبساط معمولی، مخمر، کیسه پلی اتیلن و اسپتیک، کولر آبی، لبنیات، هادی برق، شیرخشک صنعتی و پیه صنعتی ذکر و بیان کرد: مقاصد عمده صادراتی کالاهای این استان در این مدت به ترتیب افغانستان، ترکمنستان، عراق، تاجیکستان، ازبکستان، امارات متحده عربی، اسپانیا، پاکستان، قرقیزستان، هند، چین، ترکیه، آذربایجان، هلند، سوریه، عمان و ارمنستان بوده است.

وی اظهار داشت: در این مدت صادرات کالا از خراسان رضوی به افغانستان، ترکمنستان، ازبکستان، پاکستان، چین و هلند در مقایسه با مدت مشابه پارسال کاهش داشته اما در مقابل صادرات کالا به کشورهایی مانند عراق با ۲۳ درصد افزایش در وزن، تاجیکستان با ۲ هزار و ۳۶۲ درصد افزایش در ارزش، روسیه با ۲۳۸ درصد افزایش در ارزش، سوریه با سه هزار و ۶۲۴ درصد افزایش در ارزش، اسپانیا با ۳۴۹ درصد افزایش در وزن و ترکیه با ۳۳۶ درصد افزایش در وزن همراه بوده است.

عوامل کاهش صادرات از خراسان رضوی

ناظر گمرکات خراسان رضوی با بیان اینکه تا امسال هدف ۷۰ درصد از کالاهای صادراتی استان، کشور افغانستان بوده است، گفت: تغییرات سیاسی در افغانستان، کاهش جمعیت و سرمایه آن و مشکلات تعرفه ای که حکومت افغانستان برای واردات کالا از ایران ایجاد کرده، در مجموع میزان صادرات این استان به افغانستان را کاهش داده است؛ به عنوان مثال کشور افغانستان برای واردات صابون از ایران تعرفه ۲۶ درصدی در نظر گرفته است در حالی که قبلا این تعرفه صفر بود و این در شرایطی است که اکنون تعرفه همه کالاهای وارداتی از پاکستان به این کشور همچنان صفر است.

جعفری چند عامل دیگر را در کاهش صادرات کالا از خراسان رضوی موثر دانست و گفت: عامل دیگر صدور بخشنامه های متعدد برای گمرک است که شرایط را برای ارایه تشریفات گمرکی ویژه کالاهای صادراتی دشوار می کند و صادرکننده نیز به راحتی نمی تواند در این شرایط سخت، خود را با شرایط و تغییرات بخشنامه ها وفق داده و بازارش را حفظ کند؛ از سوی دیگر صدور کالاهای تولیدی استان از گمرک دیگر کشور نیز یکی از دلایل کاهش صادرات است چرا که وقتی کالایی در حجم بالا می خواهد صادر شود، از نظر اقتصادی به صرفه نیست که با کامیون یا واگن حمل شود، لذا صادرکننده آن را از گمرک بنادر شمال یا جنوب کشور، که توجیه اقتصادی داشته و هزینه اش کمتر است، ارسال می کند و با توجه به شرایط ویژه اقتصادی کشور و هزینه های بالای حمل و نقل، صادرکننده تصمیم می گیرد کدام مسیر را برای اظهار گمرکی کالایش انتخاب کند.

وی اظهار داشت: استاندار خراسان رضوی و تیم اقتصادی وی فعالیت های دیپلماتیک خوبی را در استان به راه انداخته اند که تاثیرش بر میزان صادرات کالا از استان طی پنج ماهه نمود یافته است و روند کاهشی آن از ۳۴ درصد منفی در چهار ماهه به ۲۰ درصد منفی در پنج ماهه رسیده که این در نتیجه رایزنی با کشورهای همجوار، به ویژه افغانستان است و به زودی استاندار خراسان رضوی به افغانستان خواهد رفت، و با توجه به تحرکات ایجاد شده و بازارهای هدف جدید استان در کشورهای سی.آی.اس، میزان منفی صادرات تا پایان سال جبران می شود.

ناظر گمرک خراسان رضوی به سختگیری های ترکمنستان برای کامیونهای ورودی ایران اشاره و بیان کرد: آن کشور عوارض جاده ای سنگینی برای کامیونهای ایرانی وضع کرده که برای هر کامیون بین ۱۵۰۰ تا سه هزار دلار است، به همین دلیل قرار شد مسیر جدید “کتای” برای این منظور در نظر گرفته شود، مسیر “کتای” عنوان مسیر حمل و نقل باری و ترانزیت کالا از مبدا ایران به سمت آسیای میانه با عبور از کشورهای افغانستان و تاجیکستان تا قرقیزستان در منطقه جنوب غربی و مرکز قاره آسیا است که توافق بر تقویت و استفاده از آن مورد تاکید کمیته مشترک حمل و نقل ایران و افغانستان نیز قرار گرفته است. این دالان حمل و نقل زمینی، به عنوان مسیر کوتاه و جایگزین ترکمنستان، برای ارسال کالا از بنادر جنوبی ایران به کشورهای آسیای میانه مورد مطالعه است، با این حال مقامات ایران به زودی مذاکراتی با مقامات ترکمنستان در این زمینه خواهند داشت.

افزایش ۶۹درصدی واردات

ناظر گمرک خراسان رضوی در خصوص میزان واردات استان هم گفت: میزان واردات کالا به استان در پنج ماهه نخست امسال ۱۳۲ هزار تن به ارزش ۲۷۶ میلیون دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال ۶۹ درصد در وزن و ۳۴ درصد در ارزش افزایش یافته است به طوری که در پنج ماهه نخست پارسال ۷۸ تن کالا به ارزش ۲۰۶ میلیون دلار به استان وارد شد.

جعفری، عمده اقلام وارداتی به خراسان رضوی در پنج ماهه نخست امسال را براساس ارزش دلاری به ترتیب پنبه، برنج، ماشین های نورد گرم و سرد، نخ و الیاف، لوبیا چیتی، دانه کنجد، قهوه، ابریشم، لاستیک، لوبیا قرمز، گوشت مرغ و خروس، پارچه و گالاکتوالیگوساکارید ذکر کرد.

ناظر گمرک خراسان رضوی بیان کرد: بخش اعظم واردات کالا به خراسان رضوی را مواد اولیه، ماشین آلات و کالاهای اساسی تشکیل می دهد و در واقع میزان کالاهای مصرفی وارداتی به استان بسیار محدود است.

وی یکی از رویکردهای اصلی دولت سیزدهم در حوزه گمرک را حمایت از واحدهای تولیدی ذکر و بیان کرد: در همین راستا ایجاد انبارهای اختصاصی، توسعه ارزیابی ها در واحدهای تولیدی، ایجاد انبارهای تحت کلید، ارایه ضمانت نامه ها برای واحدهای تولیدی که کالاهای مورد نیاز اعم از مواد اولیه و ماشین آلات خط تولید را وارد می کنند؛ ارایه ضمانت نامه برای حفظ سرمایه در گردش واحد تولیدی است که برای مدت یک سال صادر می شود و پس از این مدت می توانند حقوق گمرکی را بپردازند که این موضوع به حفظ نقدینگی واحد کمک می کند.

جعفری افزود: تا قبل از دولت سیزدهم، تعداد انبارهای اختصاصی کالا در خراسان رضوی پنج مورد بود که طی یک سال گذشته این تعداد به ۲۶ مورد اختصاصی افزایش یافته است و نشان می دهد که اعتماد تولیدکنندگان بیشتر شده و در هر ساعت از شبانه روز که به همکاران گمرک مراجعه کنند، مواد اولیه و ماشین آلات تولید موجود در انبار در اختیار آنها قرار می گیرد.