به گزارش توس اکو، محمدعلی نبی‌پور، معاون سیاسی استاندار خراسان رضوی، در این آئین با تأکید بر ظرفیت‌های نادیده‌گرفته‌شده گردشگری فرهنگی، خواستار همکاری بیشتر دانشگاه‌ها و نهادهای اجرایی برای بهره‌برداری از میراث ادبی ایران، به‌ویژه شاهنامه، شد.
او گردشگری فرهنگی را بخشی مغفول در برنامه‌ریزی‌ها دانست و از تجربه موفق برگزاری یک رویداد شاهنامه‌محور در گناباد یاد کرد که حتی دیپلمات‌های خارجی را جذب کرد. به گفته نبی‌پور، تحقق چنین فعالیت‌هایی نیازمند همکاری دانشگاه‌ها برای محتواسازی و نهادهای اجرایی برای حمایت و اجراست و این تجربه نشان داد که می‌توان با اتکا به مفاخر ادبی، رویدادهای فرهنگی شاخص و حتی برند گردشگری خلق کرد.

وی همچنین به تلاش‌های گذشته برای راه‌اندازی انجمن فارسی‌زبانان در مشهد اشاره کرد و از پیگیری احیای آن در دولت چهاردهم خبر داد.

نبی پور در ادامه با انتقاد از دوقطبی‌سازی‌های فرهنگی در کشور گفت: متأسفانه برخی در جامعه تلاش می‌کنند بین هویت ملی و مذهبی تقابل ایجاد کنند، در حالی که در دولت چهاردهم تأکید ما بر هم‌افزایی این ۲ هویت است.

اهمیت شاهنامه عطایی

فرزاد قائمی، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد نیز در آیین از کشف و بازخوانی متنی حماسی با عنوان «شاهنامه عطایی» سخن گفت که به گفته او، می‌تواند حلقه گمشده میان سنت نقالی و شاهنامه فردوسی باشد.
قائمی توضیح داد: این متن که در برخی منابع با عنوان برزونامه و در روایت دیگر با نام شاهنامه عطایی شناخته می‌شود، اثری منظوم و عظیم با بیش از ۶۵ هزار بیت که به شاعر قرن پنجم، عطایی رازی، نسبت داده شده است
وی ادامه داد: تا پیش از این، همواره میان پژوهشگران این پرسش وجود داشت که چرا بسیاری از داستان‌هایی که نقالان در قرون اخیر نقل می‌کردند، نسبتی با شاهنامه فردوسی نداشتند، در حالی که نقالان آن‌ها را به فردوسی نسبت می‌دادند. فرضیه اول بر پایه شکل‌گیری داستان‌ها در بستر شفاهی و فولکلور بود. اما وجود ساختار منسجم و شخصیت‌های تکوین‌یافته در این داستان‌ها، نشان می‌داد که باید پیش‌متنی مکتوب در میان بوده باشد.
قائمی تأکید کرد: برزونامه، به عنوان یکی از متون شناسایی‌شده، نخستین‌بار در مقدمه نسخه فرانسوی شاهنامه معرفی شد. سپس نسخه‌ای از این منظومه توسط فرستاده لوئی چهاردهم از بندر سورت در هند خریداری و به کتابخانه سلطنتی فرانسه اهدا شد. نسخه‌ای که بعدها به نام برزونامه یا شاهنامه عطایی شناخته شد.
در پایان، قائمی بر اهمیت بازخوانی انتقادی متون حماسی پس از شاهنامه تأکید و اظهار کرد: اکنون با شناسایی این متن و نسبت‌دادن آن به عطایی رازی، نه‌تنها حلقه‌ای گمشده از زنجیره سنت نقالی روشن شده، بلکه راهی نو برای شناخت پیوستار تاریخی شعر حماسی در ایران گشوده شده است؛ پیوستاری که میراث فردوسی را نه فقط در شاهنامه، بلکه در اندیشه ای زنده و پرحجم می‌توان جست.

دسترسی رایگان پژوهشگران ایرانی به نسخه‌های خطی خارجی

زهیر طیب، رییس انجمن علمی تحقیق و تصحیح نسخه‌های خطی ایران نیز در این مراسم از برگزاری چهارمین دوره همایش سالانه تحقیق و تصحیح نسخه‌های خطی در آبان‌ماه سال جاری خبر داد و با نمایش وب‌سایت‌های انجمن، مجله علمی پژوهش‌های نسخه‌شناسی و پایگاه‌های اطلاعاتی مرتبط، خدمات این انجمن در تسهیل دسترسی رایگان پژوهشگران ایرانی به نسخه‌های خطی خارجی را از جمله اقدامات ارزشمند این مجموعه علمی دانست.
وی ابراز امیدواری کرد که با گسترش این تلاش‌ها، زمینه برای پژوهش‌های عمیق‌تر در حوزه متون کهن فارسی فراهم شود.
در ادامه احمد دستگردی؛ به اجرای برنامه موسیقایی با عنوان «رستم اشکبوس» پرداخت و پس از آن پیام تصویری علیرضا مظفری عضو هیأت علمی دانشگاه ارومیه برای حاضران پخش شد.
رونمایی از اعلان یازدهمین کنگره ملی شعر «توس تا نیشابور» و تقدیر از استادان عوامل اجرائی همایش ملی بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی از دیگر بخش های این آیین بود.