به گزارش توس اکو، حسین نوربخش، سرپرست ادارهکل کتابخانههای عمومی خراسان رضوی در نشست خبری سیوسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران روز چهارشنبه که در کتابخانه امام خمینی(ره) مشهد برگزار شد، به تشریح وضعیت کتابخانههای استان پرداخت و گفت: «در حال حاضر ۱۵۵ کتابخانه نهادی، ۱۳ کتابخانه سیار و ۲۰ کتابخانه روستایی تحت مدیریت ادارهکل فعالیت دارند و مجموعاً ۲۳۶ نقطه خدمت فرهنگی در استان مشغول ارائه خدمات به مردم هستند.»
نوربخش افزود: «در کتابخانههای عمومی استان بیش از ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نسخه کتاب وجود دارد که از این تعداد، بیش از دو هزار نسخه نفیس چاپ سنگی و سه هزار نسخه بریل است. تاکنون نیز حدود دو میلیون نسخه کتاب به امانت رفته و شمار اعضای فعال کتابخانهها به ۱۶۸ هزار نفر میرسد. مجموع زیربنای کتابخانههای عمومی استان حدود ۵۷ هزار متر مربع است.»
وی ضمن اشاره به بهرهبرداری از دو کتابخانه جدید در شهرستانهای سبزوار و عشقآباد نیشابور اعلام کرد: «تا پایان سال، پنج کتابخانه جدید دیگر نیز در نقاط مختلف استان به مجموعه افزوده خواهد شد.»
سرپرست ادارهکل کتابخانههای عمومی استان گفت: «خراسان رضوی در حوزه توسعه کتابخانههای سیار، از نظر کمی و کیفی رتبه نخست کشور را دارد. طی سال گذشته دو کتابخانه سیار جدید به ناوگان استان اضافه شده و اکنون ۷۵ نقطه خدمت در مناطق روستایی تحت پوشش این خدمات قرار دارند.»
نوربخش از خرید دو کتابخانه سیار جدید با همکاری شهرداری تایباد و خیرین مشهدی خبر داد و افزود: «کامیونت مربوط به کتابخانه سیار مشهد خریداری شده و تا پایان سال وارد چرخه خدمات خواهد شد.»
وی همچنین به اجرای طرح ملی “آفتاب مهربانی” اشاره کرد و گفت: «در این طرح با مشارکت آستان قدس رضوی و انتشارات بهنشر، بیش از دو میلیارد تومان کتاب برای کتابخانههای عمومی بهویژه مناطق روستایی و کمبرخوردار خریداری و توزیع شد.»
نوربخش با اشاره به آغاز عملیات احداث کتابخانه در منطقه توس مشهد گفت: «پیشتر این منطقه فاقد کتابخانه ثابت بود، اما با همکاری شهرداری، زمین واگذار و عملیات ساخت آغاز شده است. انتظار داریم ظرف دو سال آینده به بهرهبرداری برسد.»
وی ایجاد رصدخانه فرهنگی مشهد را یکی از سیاستهای کلان ادارهکل دانست و تاکید کرد: «هدف ما شناسایی اثرگذاران فرهنگی استان و ترسیم تصویری روشن از چهره فرهنگی مشهد در سالهای آینده است. فعالیت فرهنگی بدون همافزایی دستگاهها به نتیجه نمیرسد.»
نوربخش با اشاره به ثبت بیش از ۱۲ هزار فعالیت فرهنگی در کتابخانههای استان گفت: «آیینهای رونمایی کتاب در سالهای اخیر پربارتر شده و این رویدادها موجب افزایش آمار مطالعه و امانت کتابها شدهاند. تمامی برنامههای نهاد کتابخانهها بر اساس مبانی فکری و هدفمند طراحی میشود.»
خیرین پیشگام در ترویج کتابخوانی
در ادامه نشست، مرتضی کرباسی نایبرئیس مجمع خیرین توسعه کتابخانهها و ترویج کتابخوانی خراسان رضوی گفت: «در طول ۱۲ سال فعالیت رسمی و ۱۴ سال غیررسمی، اقدامات گستردهای در زمینه ساخت کتابخانه و توسعه کتابخوانی انجام شده است.»
وی از آماده افتتاح بودن کتابخانه دیزباد پایین و نزدیک بودن افتتاح کتابخانه رباط سفید خبر داد و افزود: «بودجه اختصاصیافته به کتابخانههای سیار در داخل استان و مشهد از دیگر برنامههای مجمع است و در ماههای آینده شاهد راهاندازی کتابخانههای سیار بیشتری خواهیم بود. همچنین بازآفرینی نقش کتابخانهها با استفاده از هوش مصنوعی در دستور کار مجمع قرار دارد.»
کرباسی درباره برنامههای هفته کتاب گفت: «روز پنجشنبه مراسم تجدید میثاق با آرمانهای امام رضا(ع) در حرم مطهر رضوی و آیین رونمایی از یک عنوان کتاب در کتابخانه مرکزی مشهد برگزار میشود. همچنین ۲۶ آبان رونمایی چند عنوان کتاب جدید و افتتاح کتابخانه سیار، ۲۷ آبان نشست تخصصی با حضور مسئولان فرهنگی استان و ۲۸ آبان مراسم تقدیر از کتابداران و اعضای برتر کتابخانههای عمومی برگزار خواهد شد.»
وی تأکید کرد: «سنت ساخت کتابخانه هنوز در جامعه نهادینه نشده است، در حالی که هر کتاب خواندهشده موجب ارتقای دانایی جامعه میشود. همچنین رسانهها نقش مؤثری در ترویج فرهنگ مطالعه دارند و لازم است پویشهایی برای تبلیغ و توسعه کتابخانهها شکل گیرد.»
احیای نمایشگاه کتاب مشهد
در بخش پایانی نشست، یوسف امینی معاون فرهنگی و مطبوعاتی ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی، با تأکید بر لزوم همافزایی سه ضلع مهم خانواده، نظام آموزشی و رسانه در گسترش فرهنگ کتابخوانی گفت: «در سیاست امسال تلاش کردهایم نقش همه اضلاع فعال حوزه کتاب، اعم از ناشران دولتی و خصوصی، در برنامهها دیده شود.»
وی شعار امسال هفته کتاب را «بخوان برای ایران» عنوان کرد و افزود: «نخستین برنامه ویژه، سلسلهرویداد منادیان کتاب با محور رونمایی آثار نویسندگان خراسانی است که پنجشنبه ۲۲ آبانماه با رونمایی از کتاب “لب از ترانه نبستم” در ادارهکل ارشاد اسلامی برگزار میشود.»
امینی ادامه داد: «فرآیند انتخاب کتاب سال استان نیز از هفته کتاب آغاز شده و دبیرخانه مخصوص داوری آثار را بر عهده دارد. همچنین جام باشگاههای کتابخوانی روستاها با تشکیل تیمهای کتابخوان برگزار میشود.»
وی از برگزاری «کارگاههای آموزش داستاننویسی» در حاشیه مشهد و جشن سپهر کتاب با حضور مدیرکل دفتر نشر جمهوری اسلامی خبر داد و گفت: «در قالب برنامه کتابگردی، بازدید از کتابفروشیها و دیدار با اهالی قلم نیز انجام خواهد شد.»
امینی در پایان درباره وضعیت نمایشگاه کتاب مشهد گفت: «از سال ۹۷ و پس از دوران کرونا این رویداد فرهنگی متوقف شده، اما مذاکرات اولیه برای احیای آن در سال آینده انجام شده است. هدف آن است که نمایشگاه با رویکردی نو و به شیوهای مشابه استان خراسان شمالی برگزار شود تا ضمن عرضه کتابها توسط خانه کتاب، به فعالیت کتابفروشیها آسیبی وارد نشود.»










