به گزارش توس اکو، دکتر رضا اشرف‌زاده، عطارپژوه برجسته کشور، در نشست خبری رونمایی از پوستر دومین همایش استانی بزرگداشت عطار نیشابوری که در موسسه آموزش عالی عطار مشهد برگزار شد، با اشاره به نوپا بودن عطارپژوهی (با عمری کمتر از ۸۰ سال)، اظهار داشت: «عطارنیشابوری در سایه شهرت مولوی قرار گرفته، در حالی که مولوی، شاگرد معنوی عطار محسوب می‌شود. عطار در کودکی، هنگام ورود مولوی به نیشابور، کتاب اسرارنامه خود را به او هدیه کرد.»

وی افزود: «متاسفانه، به جز چهره‌هایی چون فروزانفر و سعید نفیسی، پژوهش‌های اندکی در ایران در مورد عطار انجام شده، در حالی که محققان اروپایی تحقیقات گسترده‌ای در این زمینه داشته‌اند. از میان ۶۶ کتاب منسوب به عطار، تنها هفت اثر از اوست که مهم‌ترین آن‌ها اسرارنامه، الهی‌نامه، منطق الطیر و مصیبت‌نامه هستند. وجه مشترک این آثار، تکریم و بزرگداشت انسان است.»

این استاد ادبیات فارسی با اشاره به تردید برخی کارشناسان در انتساب “پندنامه” به عطار، تصریح کرد: «پس از بررسی ۳۷۰ نسخه خطی متعلق به قرون چهارم تا نهم، به این نتیجه رسیدم که پندنامه، اثر عطار نیشابوری است. حاصل ۴ سال تحقیق من بر روی این کتاب، نگارش “شرحی بر پندنامه” در ۷۸۰ صفحه بود که خلاصه ۱۵۰ صفحه‌ای آن توسط دانشگاه عطار منتشر خواهد شد.»

دکتر اشرف‌زاده با تاکید بر اهمیت پندنامه برای نسل جوان امروز، گفت: «در دوره‌ای که جوانان از برخی مناسبات اجتماعی فاصله گرفته‌اند، پندنامه می‌تواند منبع تفکر و راهنمایی برای آن‌ها باشد. این کتاب، یک ضرورت اجتماعی است و برای نزدیک کردن نسل جوان به سایر آثار عطار، می‌توان آن‌ها را در قالب داستان‌هایی با نثر ساده و جذاب منتشر کرد.»

همایش‌های عطار، فرصتی برای گسترش تولید علم در حوزه ادبیات فارسی

استاد برجسته حوزه ادبیات فارسی و مسئول فرهنگسرای فردوسی مشهد در این نشست با تاکید بر لزوم ادامه بزرگداشت‌های عطار نیشابوری در مشهد، تصریح کرد: «برای چنین همایشی باید مقالات و پژوهش‌های علمی در زمینه آثار عطار توسط اساتید و محققان تولید و ثبت شود.»

محمدجعفر یاحقی با اشاره به همایش‌هایی که تاکنون برای بزرگداشت عطار برگزار شده است، از جمله همایش‌های نیشابور و دانشگاه فردوسی مشهد، گفت: «تکرار چنین همایش‌هایی توسط موسسه آموزش عالی عطار، فرصتی مغتنم برای انجام پژوهش‌های بیشتر در زمینه آثار این شاعر بزرگ است. آثار پژوهشی و کتاب‌هایی که در پی این رویدادها تولید می‌شود، در آرشیو فرهنگی و مکتوب کشور ثبت خواهد شد و موجب گسترش تولید علم در این زمینه می‌شود.»

وی به اجرای یک اپرا در تبریز در خصوص عطار نیشابوری اشاره کرد و افزود: «این اپرا بسیار زیبا و چشمگیر بود. همچنین، کتابی با ثبت نت‌های موسیقی مربوط به آن منتشر شد که در نوع خود بی‌نظیر بود.»

عطار اقیانوسی است که هنوز ناشناخته مانده است

دکتر جواد محقق نیشابوری نیز در این نشست خبری بیان کرد: عطار اقیانوس است. با پیگیری جلسات مداوم عطار پژوهی، متوجه می‌شویم آنقدر وسعت دارد که سالها می‌شود از او برداشت کرد ولی باز هم در این اقیانوس کاری نمی‌شود کرد. یکی از دغدغه‌ها این است که چرا عطار نیشابوری را فقط با چهار مثنوی او می‌شناسیم. تمام آنچه مولانا در مثنوی می‌گوید راعطار با زبانی روان بیان می‌کند.

وی ادامه داد: مولوی شناسی وسعت گرفته‌ است و دهها جلسه مثنوی خوانی داریم، اما جلسات خوانش آثار عطار وجود ندارد. در سایه سنگین مولوی و مثنوی، عطار فراموش شده است. باید هر هفته جلسات برگزار شود و برای مردم این گوهر شناخته شود. این فعالیت باید از خراسان شروع گردد و این آغاز یک حرکت و جنبش‌ بسیار مهم است. عطار را مردم نمی‌شناسند و چون نمی‌شناسند به سمت او نمی‌روند.

هدف از همایش عطار، فرهنگ‌سازی و شناخت مفاخر است

سید حسین مجتبوی، ریاست موسسه آموزش عالی عطار نیز عنوان کرد: همه مسئولیت داریم افراد بزرگ مثل عطار نیشابوری را به جامعه و نسل جوان معرفی کنیم. افرادی که از ایران مهاجرت می‌کنند، مفاخر کشور را نمی‌شناسند، حتی دانشجویان این مرکز که به نام عطار است، آشنایی با عطار ندارند. ما به این نسل وظیفه و دین داریم. در سرزمین‌های دور برای مفاخر کشور ما نکوداشت می‌گیرند و ساختمانهای غیر تمدنی را به نام این افراد می‌گذارند اما ما غافل هستیم.

وی با اشاره به اینکه؛ ما به عنوان یک نهاد دانشگاهی و علمی احساس مسئولیت کردیم، افزود: ما رشته ادبیات نداریم اما احساس کردیم باید وارد این جریان شویم. چندین تابلو در اطراف دانشگاه نصب شد و دیوارنگاری با اشعار شکل گرفت تا تعامل دانشجویان با شاعران برقرار گردد.

ریاست موسسه آموزش عالی عطار اظهار کرد: احساس کردیم باید شروع کنیم، تاکنون چندین جلسه تخصصی برگزار شده است. از همه کسانی که در این حوزه اهل علم و هنر هستند کمک گرفتیم. از مسئولین میراث فرهنگی، مفاخر و فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌خواهیم که مساعدت و حمایت کنند.

دکتر مجتبوی تصریح کرد: امسال با استاندار جلسه تخصصی خواهیم داشت. سال گذشته دیر به فکر این همایش افتادیم. امسال چند مرکز دانشگاهی و مسئولین استانی متوجه اهمیت موضوع شدند و اعلام حمایت کردند. هدف ما از برگزاری اين همايش فقط چند سخنرانی نیست، ما به دنبال فرهنگ سازی و شناخت مفاخر بزرگ کشور در سطح جامعه هستیم.

برنامه‌های جانبی و رونمایی از «شرحی بر پندنامه»

الهام یزدانمهر نیز در بخشی از این مراسم با اشاره به اهمیت برگزاری این همایش در مشهد، بیان کرد: پارسال برای نخستین بار این همایش را در سطح شهر مشهد برگزار کردیم. در حالی که هر سال مراسم بزرگداشت عطار در ۲۵ فروردین در نیشابور برگزار می‌شود، تصمیم گرفتیم این نکوداشت را به عنوان یک فرایند مکمل به مشهد نیز منتقل کنیم.

وی افزود: امسال دومین دوره این رویداد علمی و فرهنگی در ۲۸ فروردین ۱۴۰۳ در سطح استان و در مشهد برگزار خواهد شد و در سال‌های آینده قصد داریم آن را در سطح ملی گسترش دهیم.

وی از حضور چهره‌های سرشناس حوزه ادبیات و پژوهش عطار خبر داد و افزود: در بخش علمی این رویداد، اساتید بزرگی همچون دکتر لطف‌الله اشرف‌زاده، دکتر محمدجعفر یاحقی و دکتر پورنامداریان حضور خواهند داشت. حضور دکتر پورنامداریان، که تاکنون در هیچ همایشی سخنرانی نکرده‌اند، نقطه عطفی برای این برنامه خواهد بود.

یزدانمهر در خصوص برنامه‌های این همایش گفت: یکی از مهم‌ترین بخش‌های این همایش، رونمایی از جدیدترین کتاب اشرف‌زاده، «شرحی بر پندنامه»، خواهد بود که یکی از مهم‌ترین آثار پژوهشی درباره عطار محسوب می‌شود. علاوه بر آن، بخش‌های دیگری نظیر سخنرانی‌های علمی، مسابقات دانشجویی با محوریت عطار، نمایشگاه آثار مرتبط و تجلیل از چهره‌های ماندگار حوزه عطارپژوهی نیز در برنامه گنجانده شده است.

وی افزود: سال گذشته استقبال از برنامه فراتر از انتظار بود و سالن دانشگاه فرهنگیان، که ظرفیت ۴۰۰ تا ۵۰۰ نفر را داشت، پذیرای ۷۰۰ نفر شد. همین مسئله ما را بر آن داشت تا امسال برنامه‌ریزی دقیق‌تری داشته باشیم.

یزدانمهر با اشاره به حمایت نهاد‌های مختلف از این رویداد گفت: دانشگاه فرهنگیان، شهرداری منطقه ۹ مشهد، سازمان فرهنگی شهرداری، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و مؤسسه آموزش عالی سبحان از جمله حامیان اصلی این همایش هستند. شهرداری مشهد نقش مهمی در حمایت مالی و تبلیغاتی این رویداد دارد و امیدواریم در سال‌های آینده با حمایت گسترده‌تر، همایش را به سطح ملی و حتی بین‌المللی ارتقا دهیم.

دبیر همایش خاطرنشان کرد: یکی از پیشنهاد‌های مطرح‌شده برای سال جاری، تهیه کتابچه‌ای از خلاصه مقالات، سخنرانی‌ها و مستندات همایش است تا این رویداد به صورت مکتوب و ماندگار ثبت شود. همچنین در سال آینده قصد داریم با انتشار فراخوان علمی، مقالات پژوهشی مرتبط با عطار را دریافت، داوری و منتشر کنیم.

شایان ذکر است؛ دومین همایش استانی بزرگداشت عطار نیشابوری، بهار ۱۴۰۴ به همت موسسه آموزش عالی عطار و حمایت شهرداری مشهد، خردسرای فردوسی و چندین نهاد دانشگاهی برگزار می‌گردد. عطارخوانی، موسیقی، سخنرانی چهره‌های ادبی و رونمایی از کتاب ” شرحی بر پند‌نامه” از جمله برنامه‌های پیش بینی شده این همایش است.