به گزارش توس اکو و به نقل از روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی؛ سیدمحمدرضا هاشمی، مدیر پایش طرحها و برنامههای اتاق مشهد با اعلام این خبر توضیح داد: در این طرح همچون دورههای گذشته ۲۸ مانع اصلی در محیط کسب وکار مورد سنجش قرار گرفت که با توجه به گزارش پایش ملی محیط کسب و کار ایران در بهار ۱۴۰۲ که از سوی اتاق ایران منتشر شده است، خراسان رضوی با ۶ پله نزول نسبت به فصل زمستان ۱۴۰۱ و کسب نمره شاخص ۶٫۲۳ در رتبه بیستوهفتم استانهای کشور قرار گرفت. این نمره، پایینترین نمره استان طی ۲۷ دوره گذشته این طرح (از پاییز ۹۵) محسوب میشود.
وی اضافه کرد: ۳۲۶ فعال اقتصادی از خراسان رضوی که در این طرح شرکت نمودهاند، «غيرقابل پيش بيني بودن و تغییرات قيمت مواد اوليه و محصولات»، «دشواري تأمين مالي از بانكها» و «بی ثباتی سیاستها، قوانین و مقررات و رویههای اجرایی ناظر بر کسبوکار» را نامناسبترین مؤلفههایی دانستهاند که بر محیط کسبوکار استان تاثیر گذاشته است.
هاشمی ادامه داد: مؤلفههای مناسب در محیط کسبوکار استان در فصل مذکور نیز بنا به ارزیابی فعالان اقتصادی استان، «نحوه استقبال مشتریان از نوآوری»، «ابتکار در ارائه خدمات و محصول» و «سطح دسترسي به آب و حاملهای انرژی» بوده است.
وی متذکر شد: نکته قابل توجه اینجاست که از ۲۸ مؤلفه طرح پایش محیط کسب و کار، طبق نظر شرکت کنندگان در طرح، تنها ۴ مؤلفه نسبت به دوره پیشین، بهبود را تجربه کرده و ۲۴ مؤلفه دیگر نمره پایین تری نسبت به زمستان ۱۴۰۱ کسب نموده اند.

مدیر پایش طرحها و برنامههای اتاق بازرگانی خراسان رضوی در بخش دیگری از این گفتگو، به سوابق و بنیانهای علمی این بررسی و پایش فصلی اشاره کرد و توضیح داد: پیش از اجرای این طرح توسط اتاق بازرگانی، مرکز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامی از تابستان سال ۱۳۸۹ طی ۲۶ دوره متوالی و با همکاري تشکل هاي اقتصادي سراسر کشور نسبت به پایش محیط کسب و کار اقدام میکرده است. بعدها انجام این پایش به اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران سپرده شد و از مسیر اتاقهای استانی، در هر فصل دنبال گردید.
وی اضافه کرد: این پژوهش با رویکرد تلفیق داده های پیمایشی با داده های آماری و براساس نظریه عمومی کارآفرینی شین برنامه ریزی شده و به صورت فصلی انجام میگیرد. داده های این پیمایش، حاصل از ادراک سنجی از وضعیت مؤلفه های محیط کسب وکار کشور بوده و منبع آن فعالان اقتصادی هستند. آمارگیری تلفنی با کمک سه اتاق(بازرگانی، اصناف و تعاون) و با استفاده از روش تکمیل پرسشنامه الکترونیکی انجام میگیرد و داده های دیگر نیز از منابع آماری رسمی کشور تهیه و مورد بهرهبرداری قرارگرفته اند.
هاشمی یادآور شد: براساس نظریه عمومی کارآفرینی شین، میتوان دو مجموعه عوامل محیطی معین را به محیط اقتصادی و محیط نهادی تفکیک کرد. عوامل محیط اقتصادی شامل محیط اقتصاد کلان، محیط مالی، ساختار توليد و محيط جغرافيايي و عوامل محیط نهادی شامل محيط سیاسی، محيط حقوقي، محيط فرهنگي و محيط آموزشی و علمی، محيط فناوري و نوآوري و ساختار دولت می شود.
وی اضافه کرد: این دو مجموعه عوامل بر كسب و كارهاي موجود و بر فرآیند کارآفرینی که در واقع نقطه آغازین کسب وکار است، اثر می گذارند. هر چه محیط کسب وکار (محیط نهادی و اقتصادی) شرایط بهتری داشته باشد، بهره برداری از فرصتهای کارآفرینی بیشتر است. در واقع این پایش فصلی دارای مبانی علمی لازم بوده و متکی بر مولفههایی است که در بطن این محیط بر یک فعالیت اقتصادی تاثیر ایجاد میکند.

نمره هر یک از ۲۸ مؤلفه طرح پایش محیط کسب و کار استان به همراه میزان تغییرات نسبت به فصل گذشته مطابق جدول ذیل آمده است. (تغییرات منفی به منزله بهبود نمره مولفه نسبت به فصل گذشته میباشد.)
| مولفه (به ترتیب نمره بهار ۱۴۰۲) | زمستان ۱۴۰۱ | بهار ۱۴۰۲ | درصد تغییر |
| غيرقابل پيش بيني بودن و تغییرات قيمت مواد اوليه و محصولات | ۸٫۴۷ | ۸٫۱۹ | ۳٫۳۱%- |
| دشواري تأمين مالي از بانكها | ۷٫۱۳ | ۷٫۵۵ | ۵٫۸۹% |
| بی ثباتی سیاستها، قوانین و مقررات و رویه های اجرایی ناظر بر کسب وکار | ۷٫۲۸ | ۷٫۴۴ | ۲٫۲۰% |
| فساد و سوءاستفاده افراد از مقام و موقعیت اداری در دستگاههاي اجرایی | ۷٫۰۶ | ۷٫۲۵ | ۲٫۶۹% |
| موانع در فرایندهای اداری و اخذ مجوزهای کسب وکار در دستگاههاي اجرايي | ۷٫۹۶ | ۷٫۲۲ | ۹٫۳۰%- |
| رويه هاي سختگيرانه اداره های كار و بيمه تأمین اجتماعی براي مديريت نيروي انساني | ۶٫۵۳ | ۷٫۱ | ۸٫۷۳% |
| وجود انحصار، امتياز يا هرنوع رانت به يك يا تعدادي از رقبا در بازار | ۶٫۷۵ | ۶٫۹۹ | ۳٫۵۶% |
| رويه هاي ناعادلانه مميزي و دريافت ماليات | ۶٫۷۶ | ۶٫۹۲ | ۲٫۳۷% |
| برداشت هاي سليقه اي از قوانين و مقررات توسط مأموران محیط زیست، شهرداری، گمرک، بهداشت | ۶٫۳۶ | ۶٫۸۱ | ۷٫۰۸% |
| دخالتهاي غيرمنطقي نهادهاي حاكميتي در تعیین قیمتها در بازار | ۶٫۷۳ | ۶٫۷۹ | ۰٫۸۹% |
| فقدان یا شفاف نبودن آمار و اطلاعات مورد نياز براي فعاليت اقتصادي | ۶٫۲ | ۶٫۶۸ | ۷٫۷۴% |
| ضعف دادگاهها در رسیدگی به شکایات و پيگرد موثر متجاوزان به حقوق ديگران | ۶٫۸۱ | ۶٫۶۸ | ۱٫۹۱%- |
| توليد و عرضه نسبتاً آزاد كالاهاي غيراستاندارد و تقلبي در بازار | ۶٫۵۸ | ۶٫۵۱ | ۱٫۰۶%- |
| وجود رقابت غيرمنصفانه شركتها و مؤسسات دولتی یا شبه دولتي در بازار | ۵٫۹۱ | ۶٫۳۸ | ۷٫۹۵% |
| كارگريزي عمومي و ضعف فرهنگ کار در جامعه | ۶٫۲۳ | ۶٫۳۵ | ۱٫۹۳% |
| عرضه کالاها و محصولات قاچاق در بازار ایران | ۶٫۱۳ | ۶٫۳ | ۲٫۷۷% |
| محدوديتهاي دسترسي به شبکه تلفن همراه و اينترنت | ۵٫۹۴ | ۶٫۲۵ | ۵٫۲۲% |
| كمبود فناوريهاي نوین وتجهیزات مورد نياز | ۶ | ۶٫۰۲ | ۰٫۳۳% |
| ضعف زيرساختهاي حمل و نقل جاده اي، ريلي، هوايي، دريايي و بندري | ۵٫۴۵ | ۵٫۹۹ | ۹٫۹۱% |
| فقدان ارتباط مناسب میان عوامل تأمین مواد اولیه، تولید و عرضه یک محصول در بازار | ۵٫۷۲ | ۵٫۹ | ۳٫۱۵% |
| كمبود نيروي كار ماهر | ۵٫۸۹ | ۵٫۹ | ۰٫۱۷% |
| ضعف نظام توزيع و مشكل در رساندن محصول به بازار | ۵٫۶۸ | ۵٫۸۲ | ۲٫۴۶% |
| تمايل عمومی به خريد كالاهاي خارجي و بي رغبتي به خريد محصولات ايراني | ۵٫۴۲ | ۵٫۶۱ | ۳٫۵۱% |
| بي تعهدي طرف هاي قرارداد و معامله به اجرای تعهدات و وعده هایشان | ۵٫۲۶ | ۵٫۴۷ | ۳٫۹۹% |
| كمبود تقاضا در بازار | ۵٫۲۴ | ۵٫۴۴ | ۳٫۸۲% |
| محدوديت دسترسي به حاملهای انرژی | ۴٫۸۸ | ۵٫۱۲ | ۴٫۹۲% |
| محدوديت دسترسي به آب | ۴٫۳۳ | ۴٫۷۵ | ۹٫۷۰% |
| نحوه استقبال مشتریان از نوآوری و ابتکار در ارائه خدمات و محصول | ۳٫۹۴ | ۴٫۲۰ | ۶٫۶۰% |









